کسب و کارها به عنوان مهم‌ترین پایه‌های اقتصادی جوامع انسانی، نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه‌ی جامعه دارند. انواع کسب و کار علاوه بر ایجاد ارزش اقتصادی، موقعیت‌های شغلی زیادی را خلق می‌کنند و بر تحقق اهداف اجتماعی نیز تاثیر فراوانی دارند. با افزایش تعداد و مدل کسب و کار مواردی همچون تولید، عرضه، مصرف کالا و خدمات افزایش می‌یابد که باعث ایجاد رقابت و نوآوری در بازار‌ها می‌شود. این تنوع و رقابت بهبود کیفیت محصولات و خدمات، کاهش قیمت‌ها و افزایش انتخابات مشتریان را به همراه دارد. اگر می خواهید کسب و کار خودتان را راه‌اندازی کنید و یا به دنبال اطلاعاتی در مورد انواع کسب و کار ویژگی‌های آنها هستید با این مقاله همراه باشید.
کسب و کار به هر نوع فعالیت اقتصادی گفته می‌شود که به منظور تولید و ارائه‌ی کالا‌ها و خدمات به مشتریان انجام گردد. این فعالیت‌ها ممکن است به صورت فردی یا تجاری انجام شوند و هدف اصلی‌شان کسب سود و بهره‌مندی از بازار تجاری باشد. به طور کلی کسب و کارها می‌توانند از انواع و اقسام مختلفی باشند؛ از کوچک و محلی گرفته تا بزرگ و بین‌المللی و به کسب و کارهای مرتبط با خدمات، صنعت و تولید وجود تقسیم شوند. کسب و کارها به عنوان مؤلفه‌های اصلی اقتصادی، در رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و بهبود شرایط زندگی و جامعه نقش اصلی و مهمی را ایفا می‌کنند.
معرفی انواع کسب و کار
انواع کسب و کار بسیار گسترده هستند و در زمینه‌های مختلف اقتصادی و صنعتی فعالیت می‌کنند. انواع کسب و کار در دسته‌های کسب و کار خدماتی، تولیدی، آنلاین و کسب و کارهای اجتماعی قرار می‌گیرند. در ادامه هر یک از آنها را توضیح خواهیم داد.
کسب و کارهای خدماتی
در ابتدا تصمیم داریم به سراغ کسب و کارهای خدماتی برویم و شما را با این نوع کسب و کار بیشتر آشنا کنیم. کسب و کارهای خدماتی شامل مشاغلی هستند که به جای محصول یا کالا خدمتی را در اندازه‌های بزرگ یا کوچک ارائه می دهند. این مدل کسب و کار شامل رستوران‌ها، فست‌فود‌ها، فروشگاه‌ها، هتل‌ها، مشاوره‌ها، خدمات حمل و نقل، آژانس‌های مسافرتی، آموزشگاه‌ها و خدمات حرفه‌ای مختلف می‌باشند. اشکال هر کدام از کسب و کارهای ذکر شده با یکدیگر تفاوت دارند.
کسب و کارهای تولیدی
بخش تولید در کشور از اهمیت زیادی برخوردار است و یکی از مدل های کسب و کار مهم در رشد جامعه محسوب می‌شود. تمامی کارخانه‌ها، واحد‌های صنعتی، کارگاه‌ها و واحد‌های تولیدی کوچک و بزرگ مختلف، از جمله این دسته هستند که به تولید محصولات و کالا‌ها می‌پردازند. این نوع کسب و کار با کسب و کارهای حوزه‌های مختلف ارتباط نزدیکی دارد.
کسب و کارهای اجتماعی و غیرانتفاعی
این نوع کسب و کار هم دارای انواع مختلفی است و با توجه به اهمیت آن می‌تواند به جامعه خدمات ارزنده‌ای را ارائه کند. از اقسام کسب و کار اجتماعی می‌توان به سازمان‌های غیرانتفاعی، خدمات اجتماعی، موسسات خیریه و انجمن‌ها اشاره کرد.
کسب و کارهای تجاری
کسب و کار تجاری یکی دیگر از مدل های کسب و کار است که شامل فروش و توزیع کالا‌ها و محصولات به مشتریان می‌شود. این نوع از کسب و کار شامل مشاغلی همچون فروشگاه‌ها، نمایندگی‌ها، عمده‌فروشی‌ها و واسطه‌گری‌ها است. در مقیاس بزرگ این مدل کسب و کار به واردات و صادرات کالا و خدمات می‌پردازد و یک مدل تجاری را طرح ریزی می‌کند.
کسب و کارهای آنلاین و فناوری اطلاعات
همانطور که می‌دانید این روز‌ها کسب و کارهای آنلاین توانسته‌اند بخش اعظمی از بازار را به خود اختصاص دهند. مشاغل آنلاین جزء مدل های کسب و کار مهم و کاربردی به شمار می‌روند و به عبارتی از هر نوع کسب و کار دیگری باید به بخش ارائه‌ی آنلاین خود توجه کند. اما در حالت کلی این مشاغل شامل فروشگاه‌ها و بازار آنلاین، شرکت‌های تولید و توسعه نرم‌افزار، وب‌سایت‌ها و سرویس‌های آنلاین می‌شوند. امروزه استفاده از آنلاین‌شاپ در فضای مجازی و سوشال مدیا توانسته برای بسیاری از افراد ایجاد شغل کند.
کسب و کارهای خانگی و مشاغل خودکارآمدی
بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از مدل های کسب و کار کوچک استفاده کنند که مشاغل خانگی نیز در این دسته قرار می‌گیرند. مشاغل خانگی شامل انواع کسب و کارهای دست‌سازه‌ها، نگهداری حیوانات خانگی و غیره می‌باشد. درعکس زیر برخی از مرسوم‌ترین کسی و کارعای خانگی را ملاحظه می‌کنید. این نوع کسب و کار برای افرادی که باید زمان زیادی را در خانه سپری کنند بسیار مفید است.
تقسیم‌بندی انواع کسب و کار
در چند دهه‌ی اخیر انواع کسب و کارها تغییرات زیادی داشته اند که بیشترین عامل موثر در آن پیشرفت تکنولوژی است. آشنایی به تقسیم‌بندی انواع کسب و کار باعث می‌شود شما دید باز‌تری در مورد مدل‌ها و اشکال کسب و کار به دست بیاورید. بنابراین می‌توانید در انتخاب مدل کسب و کار خود بهتر عمل کنید. ویژگی‌های مختلفی که به کمک آن می‌توان یک کسب و کار را دسته بندی کرد عبارت است از:
- نوع کالا یا خدمات
- نحوه فروش یا انتقال محصول
- محدوده‌ی جغرافیایی
- اندازه کسب و کار
- نوع مالکیت
انواع کسب و کار از نظر اندازه
همانطور که می‌دانید انواع کسب و کار از نظر اندازه با یکدیگر تفاوت دارند و به سه دسته مختلف تقسیم می‌شوند:
مشاغل خودکارآمدی و خانگی
این نوع کسب و کارها به صورت کوچک و مستقل توسط افراد یا چند نفر از اعضای یک خانواده اداره می‌شوند. معمولاً در محیط کوچکی مانند خانه یا کارگاه‌های کوچک خانگی فعالیت می‌کنند. این نوع کسب و کارها ممکن است به عنوان یک فعالیت جانبی یا درآمد اضافی برای خانواده تلقی شوند و شامل مشاغل دست‌سازه‌ها، تولید محصولات دستی، پخت و پز خانگی و خدمات خانگی مانند خیاطی و آشپزی می‌شوند.
مشاغل کوچک و متوسط
این دسته کسب و کارها نسبت به مشاغل خودکارآمدی بزرگتر و پیچیده‌تر هستند و شامل کسب و کار‌هایی هستند که حجم تولید و فروش و تعداد کارکنان آنها بیشتر از مشاغل خودکارآمدی است. مشاغل کوچک و متوسط معمولاً به صورت مالکیت خانوادگی یا مالکیت مشترک اداره می‌شوند و در تعداد کمتری از شهرک‌ها و نواحی فعالیت می‌کنند. این نوع کسب و کارها شامل فروشگاه‌های محلی، کارخانه‌های کوچک، مشاغل خدماتی و مشاوره‌ای، فروش و بازاریابی و غیره می‌شوند.
شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ
این نوع کسب و کارها به صورت بزرگ و پیچیده‌تر اداره می‌شوند و دارای تعداد کارکنان بالا، حجم تولید و فروش گسترده‌تر و عملکرد بزرگتر هستند. شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ عمدتاً در زمینه‌های صنعتی، تولیدات گسترده، خدمات و مشاوره برای سازمان‌ها، بانکداری و بورس و سایر زمینه‌های بزرگ فعالیت می‌کنند. این نوع کسب و کارها ممکن است در سطح ملی یا حتی بین‌المللی فعالیت داشته باشند و نقش مهمی در اقتصاد کشور‌ها و جوامع دارند.
لیست انواع کسب و کار
کسب و کارها دایره گسترده‌ای دارند و مطمئناً نمی‌توان لیست را به صورت کامل ارائه کرد. در ادامه ۲۰ مورد از انواع کسب و کارها را ذکر کردیم.
۱. رستوران‌ها و فست‌فود‌ها
۲. فروشگاه‌ها و مغازه‌ها
۳. هتل‌ها و اقامتگاه‌ها
۴. مشاوره‌ها و خدمات حرفه‌ای
۵. شرکت‌های تولیدی و صنعتی
۶. کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولید
۷. شرکت‌های فناوری اطلاعات و رایانه
۸. خدمات حمل و نقل و لجستیک
۹. مشاوره مالی و مالیاتی
۱۰. آموزشی و آموزشگاه‌ها
۱۱. اینترنتی و تجارت الکترونیک
۱۲. بازاریابی و تبلیغات
۱۳. مراقبت از سلامتی و پزشکی
۱۴. گردشگری و خدمات توریستی
۱۵. خدمات آرایشی و زیبایی
۱۶. بازی‌های رایانه‌ای و سرگرمی
۱۷. خدمات خودرو و تعمیرات
۱۸. مواد غذایی و فرآورده‌ها
۱۹. خدمات خرید و فروش املاک
۲۰. فروش و توزیع محصولات بهداشتی
نتیجه‌گیری
ما در این مقاله کوشیده‌ایم تا انواع کسب و کار را معرفی کنیم و به طور مختصر ویژگی های هر کدام را مورد بررسی قرار دهیم. و گفتیم که به طور کلی کسب و کارها در انواع مختلفی همچون کسب و کارهای خدماتی، تولیدی، تجاری، فناوری اطلاعات و آنلاین، کسب و کارهای مشاوره و خدمات تخصصی و کسب و کارهای اجتماعی و غیرانتفاعی تقسیم می‌شوند. این اطلاعات به شما کمک می‌کند که اشکال کسب و کار را بشناسید و اگر تصمیم به پیاده‌سازی آن دارید اطلاعات اجمالی از آن داشته باشید.
