امروزه گسترش و توسعه‌ی اینترنت و تکنولوژی‌های مختلف، تأثیرات زیادی بر زندگی روزمره‌ی افراد به ویژه عملکرد سازمان‌ها و شرکت‌ها گذاشته است. اینترنت اشیا و هوش مصنوعی نیز دو فناوری رایانه‌ای هستند که مزایای زیادی دارند و راه را برای دنیایی بهتر و پیشرفته‌تر هموار می‌کنند. اینترنت اشیا شبکه‌ای به هم پیوسته از اشیای فیزیکی، انواع دستگاه‌ها و تراشه‌های سخت‌افزاری است که بدون تعامل انسان و از طریق اینترنت کار می‌کنند. هوش مصنوعی نیز یکی از مهم‌ترین رشته‌های کامپیوتری است که بر روی طراحی ماشین‌هایی که بتوانند مانند انسان رفتار کنند تمرکز دارد.
یکی از تفاوت‌های اصلی IOT و هوش مصنوعی این است که اینترنت اشیا بر روی اتصال دستگاه‌های مختلف به یکدیگر تمرکز می‌کند؛ ولی AI در راستای ساخت ماشین‌ها برای شبیه‌سازی رفتار انسان فعالیت دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره‌ی تفاوت اینترنت اشیا و هوش مصنوعی با بیت اند همراه شوید.
هوش مصنوعی یا AI (مخفف: artificial intelligence) رشته‌ای از علوم کامپیوتر است و هدف اساسی آن ساخت ماشین‌ها و ربات‌هایی است که بتوانند مانند انسان‌ها رفتار کنند. به طور کلی، سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند وظایفی را که معمولا با عملکردهای شناختی انسان مرتبط هستند انجام دهند. (مانند تفسیر گفتار، بازی کردن و شناسایی الگوها) آن‌ها معمولا یاد می‌گیرند که چگونه این امور را با پردازش مقادیر انبوهی از اطلاعات انجام دهند و به دنبال الگوهایی برای مدل‌سازی در تصمیم‌گیری‌های خود باشند.
اینترنت اشیا چیست؟
اینترنت اشیا یا IOT (مخفف: Internet of Things) به شبکه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی اطلاق می‌شود که به یکدیگر متصل هستند. هر کدام از این دستگاه‌ها یک شناسه‌ی منحصربه‌فرد دارند و بدون تعامل با انسان و از طریق اینترنت، داده‌ها را جمع‌آوری و تبادل می‌کنند. با این فناوری می‌توان به اطلاعات مختلفی در هر زمان دلخواه دسترسی داشت و آن‌ها را به صورت از راه دور مانند استفاده از تلفن همراه تجزیه و تحلیل کرد. در ادامه با تفاوت اینترنت اشیا و هوش مصنوعی آشنا خواهید شد.
تفاوت کاربرد هوش مصنوعی و اینترنت اشیا
از کاربردهای اینترنت اشیا می‌توانیم به طراحی خانه‌های هوشمند، نظارت بر سیستم آب، وسایل پوشیدنی تناسب اندام، ساخت شهرهای هوشمند و غیره اشاره کنیم. در صورتی که کاربردهای هوش مصنوعی شامل طراحی چت‌بات، تشخیص گفتار، دید ماشینی، تشخیص آگهی‌های شغلی مورد نظر و موارد دیگر هستند. در زیر با دیگر تفاوت‌های این اینترنت اشیا و هوش مصنوعی آشنا می‌شوید:
- اینترنت اشیا سیستمی است که دستگاه‌های مختلف را از طریق اینترنت به هم متصل می‌کند. در حالی که هوش مصنوعی یک فناوری رایانه‌ای است که سعی در شبیه‌سازی رفتار و هوش انسان دارد.
- هدف اینترنت اشیا این است که ارتباط بین دستگاه‌ها را بهبود ببخشد و بتواند اتصال میان آن‌ها را از طریق اینترنت فراهم کند. در صورتی که هدف هوش مصنوعی هوشمندتر و کارآمدتر کردن ماشین‌ها است.
- یکی دیگر تفاوت‌های IOT و هوش مصنوعی این است که اینترنت اشیا به AI وابسته است؛ در حالی که هوش مصنوعی کاملا مستقل کار می‌کند.
- قابلیت‌های دستگاه‌های IOT از قبل مشخص هستند؛ ولی عملکرد هوش مصنوعی همیشه غیرقابل پیش‌بینی است. (AI همواره به صورت مستقل در حال یادگیری است؛ لذا قابلیت‌های آن را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.)
- اینترنت اشیا برای عملکرد به تعامل انسانی نیاز دارد؛ در حالی که هوش مصنوعی می‌تواند به طور خودکفا عمل کند.
- راه‌اندازی و نصب اینترنت اشیا به اندازه‌ی طراحی هوش مصنوعی گران نیست. (هوش مصنوعی جدیدترین و سریع‌ترین فناوری در حال رشد است که آن را بسیار گران می‌کند.)
مزایای ترکیب هوش مصنوعی و اینترنت اشیا
با توجه به اینکه هدف دستگاه‌های اینترنت اشیا جمع‌آوری و استفاده از داده‌ها است؛ قرار دادن این اطلاعات از دستگاه‌های فیزیکی در یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی به ما این امکان را می‌دهد که نتایج را بهبود بخشیم. در حقیقت سنسورهای ترکیب شده با نرم افزار هوش مصنوعی، گجت‌ها را در یک شبکه‌ی IOT به هم متصل می‌کند تا ورودی‌های معقولی به افراد ارائه دهند. لذا می‌توان نتیجه گرفت که یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی در قلب اینترنت اشیا قرار دارد؛ چرا که دستگاه‌ها را قادر می‌سازد تا داده‌هایی را که جمع آوری می‌کنند درک کنند.
پس IOT و هوش مصنوعی طیف وسیعی از مزیت‌ها را برای کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان فراهم می‌کنند که می‌توانیم به مداخله‌ی پیشگیرانه، تجربیات مناسب و اتوماسیون هوشمند اشاره کنیم. در زیر با مزایای ترکیب اینترنت اشیا و هوش مصنوعی بیشتر آشنا می‌شوید.
افزایش بهره‌وری عملیاتی
هنگامی که گروهی از دستگاه‌های متصل داده‌های خام را جمع‌آوری و ادغام می‌کنند، برنامه‌های نرم‌افزاری با قابلیت هوش ماشینی اطلاعات را تجزیه و تحلیل می‌نمایند. پس از بررسی کامل، نتیجه‌ی نهایی حاوی اطلاعات مفیدی است و عملکرد دستگاه‌ها را افزایش خواهد داد. افزون بر این موارد، یادگیری ماشینی همراه با هوش مصنوعی می‌تواند شرایط عملیات را پیش‌بینی کند و پارامترهایی را که برای دستیابی به نتایج مطلوب باید تغییر کنند، شناسایی نماید. در نتیجه، ترکیب اینترنت اشیا و هوش مصنوعی می‌تواند نشان دهد که کدام رویه‌ها زائد و وقت‌گیر هستند. همچنین می‌تواند وظایفی را که ممکن است برای افزایش کارایی به‌خوبی تنظیم شوند، آشکار کند.
افزایش دقت و کارایی
ذهن انسان در توانایی انجام وظایف مختلف با سرعت معین محدود است و زمانی که افکار ما خسته می‌شوند، بیشتر مستعد اشتباه می‌شویم. در صورتی که اینترنت اشیا و هوش مصنوعی این توانایی را دارد که حجم زیادی از داده‌ها را تجزیه و تحلیل کند. در این میان، موثرترین ویژگی این است که تمامی فرآیند کارها، مبتنی بر ماشین و نرم افزار صورت می‌گیرند؛ در نتیجه می‌توان آن‌ها را بدون دخالت انسانی تکمیل کرد و میزان دقت را بهبود بخشید.
برای مثال می‌توانیم به دستگاه‌های خودپرداز، پرداخت‌های آنلاین و تراکنش‌های تجارت الکترونیکی اشاره کنیم که همگی در معرض کلاهبرداری هستند. این خطرات را می‌توان با استفاده از ترکیب کردن درک انسان، اینترنت اشیا و هوش مصنوعی و رویکردهای RPA در نظر گرفت و از هرگونه ضرر و زیان احتمالی جلوگیری کرد.
بهبود روند نگهداری تجهیزات و کاهش هزینه‌ها
در حال حاضر اکثر کسب و کارها از دستگاه‌های اینترنت اشیا برای اطلاع‌رسانی هرگونه حادثه یا نگرانی، مانند خرابی تجهیزات، به روش نرم افزاری و بدون دخالت انسان استفاده می‌کنند. به عبارتی دیگر دستگاه‌های iot ترکیب شده با ai داده‌های موجود را بررسی می‌کنند و براساس یافته‌ها، رویدادهای احتمالی آینده را پیش‌بینی می‌نمایند. در نتیجه شرکت‌ها قادر به پیش‌بینی حوادث، خرابی‌های احتمالی و همچنین حفظ و تعمیر آن‌ها خواهند بود.
از طرفی دیگر احتمال وقوع خسارت تا حد زیادی کاهش می‌یابد؛ زیرا شرایط قبل از تخریب شدن، شناسایی و برطرف می‌شوند. پس بدون شک می‌توان گفت که اینترنت اشیا و هوش مصنوعی سبب صرفه‌جویی قابل توجهی در هزینه‌ها به ویژه برای شرکت‌های بزرگ می‌شوند و به آن‌ها در جلوگیری از مشکلات تجاری کمک می‌کنند.
بهبود خدمات و رضایت مشتری
کسب و کارها برای جلب رضایت مشتری و تعامل بهتر با آن‌ها می‌توانند از چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنند. در این روش حجم زیادی از داده‌های مشتری برای ارائه‌ی خدمات بهتر دریافت و تجزیه و تحلیل می‌شود.
ادغام IOT و هوش مصنوعی در ساخت و تولید
خوب است بدانید که امروزه هوش مصنوعی در دستگاه‌های مختلف اینترنت اشیا برای بهبود تجربه کاربری و ایجاد مدل‌های‌های کارآمدتر استفاده می‌شود. در زیر لیست دستگاه‌های مبتنی بر اینترنت اشیا و هوش مصنوعی را مشاهده می‌کنید:
- ساخت ربات‌ها در صنایع تولیدی؛ مانند ربات‌های تشخیص چهره و ربات‌های هوشمند در کارخانه‌ها
- طراحی وسایل نقلیه خودمختار؛ مانند اتومبیل‌های خودران تسلا که می‌توانند شرایط جاده، سرعت ایده‌آل و آب و هوا را شناسایی کنند و با هر سفر چیزهای جدیدتری یاد می‌گیرند.
- تجزیه و تحلیل خرده‌فروشی؛ مانند تعبیه دوربین‌ها و سنسورها برای ردیابی حرکات مشتریان، کوتاه کردن زمان پرداخت و افزایش بهره‌وری صندوقدار
- ساخت لوازم هوشمند؛ مانند ترموستات‌های هوشمند که برای اندازه‌گیری دما استفاده می‌شوند و به تلفن‌های همراه متصل هستند.
- طراحی دستیارهای صوتی؛ مانند الکسا و سیری
جمع‌بندی
در این مطلب سعی داشتیم شما را با اینترنت اشیا و هوش مصنوعی آشنا کنیم. امروزه این دو فناوری بر عملکرد کسب و کارهای زیادی تأثیر می‌گذارند و در ساخت و تولید بسیاری از دستگاه‌ها اهمیت دارند. اینترنت اشیا به معنای یک شبکه‌ی پیوسته از دستگاه‌های متصل است که از طریق اینترنت، داده‌ها را تبادل می‌کنند. در صورتی که هوش مصنوعی در حوزه‌ی طراحی ماشین‌ها و ربات‌هایی فعالیت دارد که بتوانند رفتار انسان را یاد بگیرند. ترکیب اینترنت اشیا و هوش مصنوعی نیز می‌تواند امکانات زیادی را از جمله پیش‌بینی وقوع خرابی تجهیزات، بهبود کارایی، افزایش دقت و غیره شامل شود.
