در این مبحث از مجموعه مقالات بیت اند قصد داریم شما را با پاسخ یک سوال به ظاهر ساده اما بسیار مهم آشنا کنیم. سوال مورد نظر این است «کسب و کار چیست». احتمالا بعد از دیدن این پرسش جواب‌های متعددی به ذهنتان رسیده است؛ اما اجازه دهید یک بار معنای این مسئله را با هم بررسی کنیم تا به تعریفی مشترک برسیم. رسیدن به تعاریف جامع و یک دست به ما کمک می‌کند تا زمانی که قرار است برای طراحی بیزنس پلن یا شاخص های کلیدی عملکرد دست به کار می‌شویم، موانع معنایی را کنار زده باشیم.
در یک تعریف کلی باید بگوییم که کسب و کار (Business) به یک نهاد یا سازمان سرمایه‌گذاری اطلاق می‌شود که فعالیت‌های حرفه‌ای انجام می‌دهد. این سازمان‌ها می‌توانند تجاری، صنعتی یا در دسته‌بندی‌های دیگر باشند. این مؤسسات تجاری انتفاعی حتما برای کسب سود کار می‌کنند، در حالی که گروه‌های غیرانتفاعی فعالیت‌های خود را برای یک مأموریت خیر و بدون منافع مالی شخصی انجام می‌دهند. مالکیت کسب و کار شامل مشارکت، شرکت‌های انفرادی، شرکت‌های هیبریدی و غیره است. کسب و کارها می‌توانند در مقیاس کوچک یا بزرگ فعالیت کنند و حرفه‌های مختلفی از فروش لوازم خانگی تا ارائه خدمات پزشکی را در نظر داشته باشند.
انواع کسب و کار چیست؟
پس از بررسی و تبیین پاسخ سوال بیزینس چیست، باید با انواع کسب و کارها آشنا شویم تا بدانیم نوع فعالیت ما در کدام دسته قرار می‌گیرد. در واقع زمان راه اندازی مشاغل مختلف، اولین مسئله‌ای که به ذهن خطور می‌کند این است که نوع کسب و کار چیست.
کسب و کارها می‌توانند در سطوح مختلف متفاوت باشند؛ اما معمولا به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند. در اینجا رایج‌ترین انواع کسب و کار را با هم بررسی می‌کنیم:
1. سرویس و خدمات دهی
نوع اول کسب و کار به موقعیت‌هایی اشاره دارد که فروشنده کالاهای نامشهود بوده و فعالیت‌هایی مانند کمک، مشاوره یا نیروی کار را به مشتریان فردی و یا سایر مشاغل ارائه می‌دهند. نمونه‌هایی از این نوع شامل شرکت‌های مشاوره حقوقی، آژانس‌های مشاوره و ارائه دهندگان خدمات پیک و حمل و نقل است. در این نوع کسب و کار، محصولات را نمی‌توان برای فروش ذخیره یا از ارائه دهندگان آنها جدا کرد.
2. تولید یک محصول محسوس
در این نوع از کسب و کارها، تولید کننده از مواد اولیه برای ساخت محصول مورد نظر خود استفاده می‌کند. سپس این محصول به طور مستقیم یا از طریق اشخاص ثالث به مشتری فروخته می‌شود. چنین مشاغلی به جای اینکه محصول را صرفا توزیع کنند، خودشان کالاهای مورد نیاز مشتری را تولید می‌کنند. برخی از نمونه‌های این نوع شرکت‌های خودروسازی، تولیدکنندگان انواع نوشیدنی، کارخانه‌های فولاد، کفاش‌ها و خیاط‌ها هستند.
3. خرده فروشی
برای تبیین بهتر اینکه کسب و کار چیست باید به نوع سوم توجه بیشتری داشته باشید. این نوع که به عنوان تجارت «خرید و فروش» هم شناخته می‌شود، مجموعه واسطه‌هایی را شامل می‌شود که کالاها را از تولیدکنندگان خریداری می‌کنند و به دست مشتریان می‌رسانند. در اصل آنها محصول را به قیمت خرده فروشی به مصرف کنندگان نهایی می‌فروشند. در اینجا سود حاصل از توزیع محصول به قیمت خرده فروشی است و بالاتر از قیمتی است که از تولید کننده خریداری شده است. می‌توانید نمونه خوبی از آن را در مواجهه با سوپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های آجر و ملات و یا شرکت‌های معاف از مالیات پیدا کنید.
4. کسب و کارهای ترکیبی (هیبریدی)
همان‌طور که از نام آن پیداست، کسب‌وکارهای ترکیبی، از حداقل دو نوع دیگر ایجاد شده‌اند. رستوران‌ها یکی از نمونه‌های این نوع مشاغل هستند، زیرا آنها غذای خود را تولید می‌کنند، اما در عین حال، آب، نوشابه، موادی از این دست را از تولیدکنندگان دیگر خریداری می‌کنند. با این کار آنها هم تولید کننده و هم خرده فروش هستند. علاوه بر این، رستوران‌ها نیز سفارشات مشتریان را ارائه کرده و روندی را در پیش می‌گیرند که آنها را به یک تجارت خدماتی نیز تبدیل می‌کند.
ویژگی های کسب و کار
گمان می‌کنیم تا به اینجای کار متوجه شده‌اید که منظور ما از کسب و کار چیست. با در نظر گرفتن همین تعریف، در ادامه به ویژگی‌های مهم یک کسب و کار اشاره می‌کنیم که برای همه مشاغل یکسان هستند. در حالی که کسب و کارها از بسیاری جهات متفاوت‌اند، همه آنها دارای چندین ویژگی مشترک هستند که به قرار دادن آنها در ذیل یک تعریف مشترک کمک می‌کند.
1. انگیزه اقتصادی
تجارت را می‌توان به راحتی به عنوان یک فعالیت تجاری سازمان یافته تعریف کرد و به این ترتیب، حول محور انگیزه‌ی مالی می‌چرخد. به بیان بهتر آنچه در هسته هر شغل قرار دارد ؛کسب سود است.
2. تولید یا خرید محصولات
کسب و کارها، کالاهایی را تولید یا خریداری می‌کنند تا در جامعه توزیع نمایند. البته اشاره کردیم که آنها می‌توانند به هر دو صورت کار کنند. به این معنی که خرید مواد خام و ماشین آلات برای تولید کالا یا خرید یک محصول از قبل تمام شده را در نظر بگیرند و سپس با افزودن ارزش به آن، فروش مجدد محصول به مصرف کننده نهایی را در نظر داشته باشند.
3. فروش کالا و خدمات
وقتی مشخص می‌کنیم هدف ما از کسب و کار چیست، ویژگی بارز خود را هم تعیین کرده‌ایم. در این مورد خاص کالاهایی که قبلا تولید شده‌اند یا به خرده فروشان فروخته می‌شوند که محصول را توزیع می‌کنند یا مستقیماً به مشتریان عرضه می‌شوند. در این میان حتی خدمات (شکل ناملموس کالا)، هم برای سود فروخته می‌شود.
4. کسب سود
با هر کسب و کاری، در نهایت، به سود مورد نظر می‌رسیم. این چیزی است که موجودیت سازمان را در دراز مدت حفظ می‌کند و آن را در جریان نگه می‌دارد.
5. رضایت مصرف کننده
در کنار اصل مهم سودآوری، فعالیت اصلی یک بنگاه اقتصادی تولید، ارائه کالاها و خدمات برای برآوردن نیازهای جامعه است؛ بنابراین، مصرف کننده نهایی به عنوان منبع سود، همیشه نقشی محوری در فعالیت ما ایفا می‌کند. به همین دلیل است که رضایت مشتری باید از جمله ویژگی‌های مهم یک کسب و کار باشد.
6. فعالیت مستمر
ما باید زمان راه اندازی مجموعه خودمان مشخص کنیم که آینده این کسب و کار چیست و به کجا ختم می‌شود. مبادله انفرادی کالا یا خدمات به تنهایی یک فعالیت تجاری تلقی نمی‌شود. معاملات باید به طور منظم انجام شود تا به عنوان یک فعالیت تجاری تلقی شوند. پس آینده نگری و برنامه ریزی برای تداوم هم ویژگی دیگری است که نباید از آن غافل شویم.
7. قانونی بودن
صرف نظر از نوع، ساختار و اندازه یک سازمان تجاری، کسب و کار ما تنها در صورتی برای جامعه رسمیت دارد که دارای ضوابط قانونی خاصی باشد. همچنین باید مجوزهای تعیین شده توسط قانون را به دست آورده باشد.
هدف از کسب و کار چیست؟
میان تعارف و انواع به این مورد هم اشاره کردیم که مهم است بدانیم هدف کسب و کار چیست. با تبیین چنین موضوعی در واقع شاخص های کلیدی عملکرد را در نظر گرفته‌ایم تا مسیر پیشرفت خود را تضمین کنیم. اگر با این مفهوم آشنا نیستید باید بگوییم که KPIها، مجموعه معیارها قابل سنجش عملکرد در طول زمان هستند که با یک هدف خاص گره می‌خورند. KPIها اهدافی را برای تیم‌های تجاری فراهم می‌کنند تا برای رسیدن به آنها تلاش کنند و بتوانند با استفاده از این نقاط عطف تصمیم‌های بهتری بگیرند.
همچنین مهم است که برای تعیین اهداف تجاری خود بیزنس پلن هم داشته باشید. طرح‌های کسب و کار به راه اندازی تجارت ما و تامین سرمایه مورد نیاز برای شروع کمک می‌کنند. در طراحی چنین پلنی باید جزئیاتی مانند چشم انداز شرکت، اطلاعات محصول / خدمات، پیش‌بینی فروش، ساختار هزینه، جریان درآمد و موارد دیگر را در نظر داشته باشید.
جمع بندی
در این مجال سعی کردیم به توضیح این سوال بپردازیم که بیزنس چیست و چه انواعی دارد. همچنین ویژگی‌های مشترک میان تمام مشاغل را بررسی کردیم تا بتوانید تصویر درستی از پاسخ سوال کسب و کار چیست به دست آوریم. اگر برای راه اندازی سازمان خود با اصول اولیه آشنا نیستید، این راهنما را در نظر داشته باشید؛ زیرا دانستن همین نکات به ظاهر ساده اما ضروری، شما را چند گام جلوتر خواهد برد.
خدمات بیت اند
نرم افزار Dynamics 365 نرم افزار جامع و پیشرو مایکروسافت، انتخاب اول بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا به عنوان اتوماسیون فرآیندهای تجاری است.
هدف اصلی شرکت &Bit توانمند کردن مشتری از طریق افزایش دانش او نسبت به نرم افزار است. بنابراین در تمام مسیر بازاریابی از زمان شناسایی مشتری تا فروش در کنار کسب و کار شما خواهیم بود تا با صرف کمترین انرژی و زمان، بیشترین بازدهی را برای بهره‌وری کارکنان شما و رضایت مشتریان‌تان داشته باشید.
