معرفی برنامه ریزی تولید و فروش و انواع روش‌ها

چالش‌های صنعت و تولید موجب شده است تا مدیران در بهینه‌سازی فرآیندهای تولیدی با مشکل مواجه شوند. نوسانات بازار و کیفیت متنوع مواد اولیه نیاز به برنامه‌ریزی مدون دارد تا شما را از تنگنا و چالش نجات دهد.  اینجاست که از برنامه ‌ریزی تولید به عنوان یک ابزار استراتژیک و تصمیم‌گیری هوشمندانه استفاده می‌شود.

این راهکار، مدیران و توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا با بهره‌گیری از روش‌ها و تکنیک‌های خاص، بهینه‌سازی فرآیند تولید را مدیریت کنند. بدین ترتیب اقدامات و تصمیماتی که در هر مرحله از تولید می‌گیرید، در راستای بهینه‌سازی منابع، کاهش هدر رفت‌ها، مدیریت زمان و تضمین کیفیت محصول خواهد بود. به طور کلی روش‌های مختلفی برای آماده‌سازی برنامه تولید وجود دارد که هرکدام با توجه شرایط تجاری می‌تواند مفید باشد. از طرفی این برنامه مراحل و اصولی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم. همچنین به بررسی مزایا و تأثیرات برنامه ‌ریزی تولید و فروش بر عملکرد صنایع و تولیدات مختلف خواهیم پرداخت. با بیت اند همراه باشید.

برنامه ریزی تولید چیست؟

برنامه‌ریزی تولید به عنوان یک فرایند مدیریتی و مهندسی، اقداماتی را شامل می‌شود که برای بهینه‌سازی و مدیریت فرآیند تولید کالا یا ارائه‌ی خدمات صورت می‌گیرد. هدف اصلی این برنامه‌ریزی، تضمین بهره‌وری، کیفیت و کاهش هزینه‌ها در فرآیند تولید است. از جهتی این برنامه، یک سیستم مدیریت موجودی دیجیتال است که مشخص می‌کند چه چیزی، چه مقدار و چه زمانی مورد نیاز است. با استفاده از سیستم‌های نرم‌افزاری MRP، تولیدکنندگان می‌توانند الزامات تولید را برای برآوردن تقاضا، بررسی موجودی، تخصیص منابع، شناسایی چالش‌ها، هماهنگی ماشین‌آلات و یافتن راه‌حل برنامه‌ریزی کنند.‌

 برنامه ریزی تولید اساسی‌ترین و مهم‌ترین عنصر در مدیریت یک واحد تولید است که تاثیر مستقیم و قابل‌ملاحظه‌ای بر بهره‌وری و موفقیت یک کسب‌وکار دارد.

اصطلاحات برنامه ریزی تولید

هر صنعتی در جهت بیان نیازمندی‌ها و شاخص‌های ارزیابی، اصطلاحات مختص به خود را دارد. برنامه تولید نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه چند مورد از این اصطلاحات برنامه ریزی تولید را با هم می‌بینیم:

• شاخص اثربخشی کلی تجهیزات (Overall equipment effectiveness)
• نرخ تولید: تعداد قطعات تولیدشده‌ سالم در زمان معلوم.
• نرخ مردودی: تعداد قطعات تولیدشده‌ معیوب.
• نرخ سفارشات به‌موقع: سفارش‌هایی که به موقع تولید شده‌اند.
• زمان تعویض: زمانی که برای تعویض نیرو، ماشین‌آلات و جابه‌جایی مواد اولیه صرف می‌شود.
• زمان اکار (Downtime): به بازه‌ی زمانی اشاره دارد که تولید برخلاف برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده متوقف شود.
• زمان تکت: میزان دقیق زمانی که برای تولید هر کالا وقت می‌برد.
• بازه برنامه‌ریزی: کمترین دوره زمانی برنامه‌ریزی.
• افق برنامه‌ریزی: دوره‌هایی که یک برنامه کامل را شکل می‌دهند.

اهمیت و مزایای برنامه ریزی تولید چیست؟

برنامه ریزی تولید، به عنوان یک فرایند اساسی در مدیریت تولید، دارای ویژگی‌های مهمی است که به بهینه‌سازی فرآیند تولید و بهبود کیفیت و بهره‌وری کمک می‌کند. این برنامه، مزایای اساسی را به سازمان‌ها و کارخانه‌ها می‌افزاید که نیازمند توسعه و رشد هر تجارتی به شمار می‌روند از جمله بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و افزایش رضایت مشتریان. مزایای برنامه‌ریزی تولید عبارتند از:

1. بهبود بهره وری تولید

بهبود راندمان تولید از مزایای قابل توجه نرم افزار MRP در زنجیره تامین است. برنامه تولید با استفاده مؤثر از داده‌های خام، مانند بارنامه‌ها و عمر مفید مواد ذخیره‌شده، این امکان را می‌دهد تا نیازهای دقیق نیروی کار و عرضه تعیین شود. این امر مخصوصاً برای سفارشات پیچیده که شامل چندین مجموعه فرعی هستند بسیار ارزشمند است و به مدیران کمک می‌کند تا در زمان‌بندی، اشتباه نکنند.

با MRP، مدیران نسبت به اجزای مورد نیاز مجموعه و زمان مورد نیاز برای هر مرحله، دید جامعی پیدا می‌کنند. این افزایش دید و دقت تضمین می‌کند که تولید به صورت روان ادامه یابند، تاخیرها را به حداقل و بازده تولید را به حداکثر می‌رساند. در نتیجه، کسب‌وکارها می‌توانند به کارایی عملیاتی بالاتری برسند، خواسته‌های مشتریان را به طور مؤثرتری برآورده و استفاده از منابع را بهینه کنند.

2. اجرای استراتژی‌های به موقع یا موردی

پیاده‌سازی استراتژی‌های به موقع یکی دیگر از مزایای ارزشمند در زنجیره تامین است. موجودی بیش از حد کالاها می‌تواند به شیوه‌های ناکارآمد سفارش منجر شود و سرمایه را هدر دهد. برنامه ریزی تولید این چالش را با ارائه تجزیه و تحلیل دقیق از نوع محصول مورد نیاز، مقدار آن و تاریخ‌های مشخص، برطرف می‌کند. با استفاده از سوابق خرید و فروش در جهت محاسبه پیش‌بینی نیازمندی‌ها، به طور مداوم بر سطوح موجودی نظارت خواهید داشت.

از سوی دیگر استراتژی به‌موقع، با اطمینان از دسترسی به مواد در زمان مورد نیاز به بهینه‌سازی سرمایه در گردش و کاهش هزینه‌های نگهداری کمک می‌کند. همچنین خطرات ناشی از اختلالات زنجیره تأمین، نوسانات قیمت مواد اولیه، یا افزایش ناگهانی تقاضا را کاهش می‌دهد. انعطاف‌پذیری و کنترل به تولیدکنندگان کمک می‌کند در مواقع ضروری استراتژی‌های مدیریت موجودی خود را بهتر مدیریت کنند.

3. کاهش هزینه‌های خرید

کاهش هزینه‌های خرید یکی دیگر از مزایای بزرگ برنامه‌ریزی تولید است که  باعث بهبود نتایج مالی خواهد شد. به‌عنوان مثال، این برنامه با در نظر گرفتن عوامل مختلف از جمله هزینه مواد، قطعات و زمان تحویل، به شناسایی خودکار گزینه‌های بهتر در خرید کمک می‌کند. خودکارسازی فرآیندها تیم‌های تدارکات را از انجام مذاکرات طولانی و خسته‌کننده باز می‌دارد و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بر فعالیت‌های استراتژیک تمرکز کنند.

 همچنین عملکرد تأمین‌کنندگان، از جمله قابلیت اطمینان بودن این افراد و کیفیت مواد تحویلی آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد تا مدیران آگاهانه تصمیم بگیرند و روابط بلندمدتی با تأمین‌کنندگان داشته باشند.

4. کنترل بر موجودی

برنامه تولیدی MRP این قابلیت را دارد تا به‌صورت جامع و دقیق موجودی‌های خود را رصد کنند و کنترل کامل بر میزان آن‌ها داشته باشند. این نرم‌افزار با استفاده از داده‌های لحظه‌ای و الگوریتم‌های پیچیده، موجودی‌های فعلی را به‌دقت بررسی کرده و شفافیت لازم را در کل سازمان تضمین می‌کند. این قابلیت در تعیین دقیق مواد و قطعات موجود، نیازمندی‌ها و هزینه‌های مرتبط کمک کننده است.

با تطبیق موجودی مواد با سفارش‌ها، نرم افزار به‌طور خودکار فرآیند سفارش مجدد مواد را آغاز می‌کند. در واقع با جمع‌آوری داده‌های دقیق  از جمله فاکتورها، رسیدها و برنامه‌های زمانی کارایی عملیاتی و مدیریت موجودی را بهبود می‌بخشد.

5. جلوگیری از تنگناهای تولید

در مواجهه با چالش‌های متعدد خارجی که بر زنجیره تأمین تأثیر می‌گذارند، تولیدکنندگان و کسب‌وکارها باید  کنترل کاملی بر تمامی جنبه‌های زنجیره تأمین داشته باشند. برنامه ریزی در طول پروسه تولید به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا به‌صورت پیش‌گیرانه تنگناهای احتمالی در فرآیند تولید را شناسایی و نظارت کنند. پیشگیری کمک می‌کند تا فرآیند تولید خود را بدون وقفه پیش ببرند. تنگناهای تولید، که اغلب به دلیل مشکلات در زنجیره تأمین ایجاد می‌شوند، می‌توانند به‌طور جدی توانایی تولیدکننده در پاسخگویی به تقاضای مشتریان را مختل کند.

این رویکرد فعالانه به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا از رقبای خود پیشی بگیرند، از خرابی‌های احتمالی جلوگیری کنند و راه‌حل‌های به موقع برای کاهش تأثیرات منفی بیابند.

نرم افزارهای مختلفی برای برنامه ریزی تولید استفاده می‌شوند که با قابلیت‌های متعدد می‌توانند این مزایا را به فرآیند تولید شما اضافه کنند. از جمله نرم‌افزارهایی که در ایران این قابلیت‌ها را دارد و موفق عمل کرده است، می‌توان به داینامیکس 365 بیت اند اشاره کرد. علاوه بر این در کنار این نرم‌افزار، تیم مشاوره حرفه‌ای شرکت برای انتخاب نرم افزار و رویکرد مناسب قابل توجه است.

مهمترین اصول برنامه ریزی تولید چیست؟

برنامه ریزی تولید به ورودی‌های دقیق، از جمله پیش‌بینی‌های فروش و سفارش‌های مشتری برای درک تقاضا، صورتحساب مواد (BOM)، اطلاعات موجودی و برنامه تولید اصلی بستگی دارد. با استفاده از این ورودی ها، می‌توان عرضه و تقاضا را در تعادل نگه داشت. بنابراین اصول زیر را باید در این راهکار مد نظر قرار داد:

• تعیین اهداف و استراتژی‌ها: مشخص کردن اهداف کلان تولید و استراتژی‌های لازم برای دستیابی به چشم‌انداز سازمان.
• تحلیل نیازمندی‌ها: تحلیل و شناخت نیازمندی‌های بازار، مشتریان و اقتصاد به منظور تعیین نوع و حجم محصولات مورد نیاز.
• زمان‌بندی: تخصیص زمان مناسب برای هر مرحله از تولید، شامل زمان تولید، انتقال و تحویل محصولات.
• مدیریت منابع: بهینه‌سازی استفاده از منابع مختلف مانند انسانی، مالی، فیزیکی و فناوری در فرآیند تولید.
• برنامه‌ریزی کیفیت: ایجاد برنامه‌ها و استانداردهایی برای کنترل و تضمین کیفیت محصولات تولیدی.
• تعیین استراتژي: اعمال استراتژی‌ها و روش‌هایی برای کاهش زیان و مصرف اضافی منابع، در برنامه ‌ریزی تولید و فروش.
• انعطاف‌پذیری: ایجاد امکاناتی برای سرعت بخشیدن به تغییرات و تعدیل‌های لازم.
• هماهنگی و یکپارچگی: اطمینان از هماهنگی و همگرایی بین مراحل مختلف فرآیند تولید برای افزایش کارایی.
• مدیریت ریسک: تشخیص احتمالات و ریسک‌های مرتبط با فرآیند تولید و اعمال برنامه‌ها برای کاهش تأثیرات منفی احتمالی.

اهداف واحد برنامه ریزی تولید

هر سازمانی در راستای رسیدن به چشم‌انداز مد نظر خود مجموعه‌ای از اهداف را در نظر می‌گیرد. تمام مراحل و اصول برنامه ریزی تولید نیز هر کدام با هدفی مشخص می‌شوند. اهداف واحد برنامه ریزی تولید که اغلب مدیران برای این فرآیند تولید در نظر دارند، شامل موارد زیر است:

• بهینه‌سازی منابع
• تعیین نیازمندی‌ها
• جلب رضایت مشتریان
• تصمیم‌گیری آگاهانه
• کاهش هزینه‌ها
• سیستم یکپارچه اطلاعاتی
• تولید و توزیع به موقع
• سرعت در تولید
• زمان‌بندی درست
• افزایش بهره‌وری منابع انسانی و ماشین‌ها
• پیش‌بینی نیازمندی‌های بازار
• تعادل توزیع و تقاضا
• جلوگیری از تولیدات مردودی

انواع روش‌های برنامه ریزی تولید

برای ایجاد برنامه ‌ریزی تولید و فروش کارآمد و مؤثر، می‌توان از چندین روش و مدل مختلف استفاده کرد. در زیر، انواع روش های برنامه ریزی تولید را که تا به اکنون در این صنعت مرسوم بوده است را مرور مي‌کنیم.

نرم‌افزار برنامه تولید (MRP – Material Requirements Planning)

MRP یک سیستم برنامه ‌ریزی برای فرآیند تولید است که به مواردی مانند تحلیل نیازمندی‌ها، زمان‌بندی و مدیریت موجودی‌ بر اساس محصولات نهایی و مواد اولیه توجه دارد. این سیستم با استفاده از داده‌های دقیق و سیستماتیک، توانمندی خود را در بهینه‌سازی فرآیندها و بهبود کارآیی تولید نشان می‌دهد. مطمئنا، MRP یک ابزار حیاتی برای صنایع و کسب‌وکارهایی است که به بهره‌وری، مدیریت موثر منابع و کاهش هدررفت منابع توجه دارند.

نرم‌افزار تولید به هنگام JIT (Just-in-Time)

JIT یک فلسفه مدیریتی و از انواع روش های برنامه ریزی تولید است که بر اصول تولید موجودی صفر (Zero Inventory) و تولید در لحظه بر اساس نیاز مشتری تمرکز دارد. در JIT، مواد و محصولات فقط زمانی که مشتری اعلام نیاز کند، تولید می‌شوند. این سیستم اهدافی چون کاهش موجودی‌ها، افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت را دنبال می‌کند. با استفاده از JIT، اجتناب از برگشت و انباشت موجودی‌های اضافی، افزایش سرعت تولید، افزایش تحویل به موقع امکان‌پذیر می‌شود. این روش برنامه ‌ریزی تولید به ویژه در صنایعی که با نوسانات قوی در تقاضا مواجه هستند و کسب‌وکارهایی که بر تحویل به‌موقع و کیفیت بالا تاکید دارند، بسیار مؤثر است.

نرم‌افزار برنامه‌ریزی منابع سازمانی ERP (Enterprise Resource Planning)

نرم افزار ERP یک سیستم جامع و یکپارچه است که اطلاعات و فرآیندهای مختلف یک سازمان یا کسب‌وکار را  به صورت متمرکز و یکجا مدیریت می‌کند. این روش برنامه ریزی تولید به شرکت‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای مختلف خود مانند برنامه ریزی تولید و فروش را هماهنگ و یکپارچه کنند. ماژول‌های ERP در بخش‌های مختلفی از سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از این ماژول‌ها عبارتند از:

• مدیریت تولید و عرضه (Manufacturing and Supply Chain Management): این ماژول به مدیریت فرآیندهای تولید، موجودی‌ها، زمان‌بندی تولید و مدیریت زنجیره تأمین کمک می‌کند.
• مدیریت مالی (Financial Management): این بخش از ERP خود شامل ماژول‌های مدیریت حسابداری، امور مالی، پرداخت‌ها و گزارش‌دهی مالی است.
• مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management): به منظور مدیریت اطلاعات پرسنلی، حقوق و دستمزد، ارتقاء و امور منابع انسانی به کار می‌رود.
• مدیریت فروش و بازاریابی (Sales and Marketing Management):برای مدیریت فرآیندهای فروش، بازاریابی، ارتباط با مشتری و اطلاعات فروش استفاده می‌شود.

تلفیق این ماژول‌ها و اطلاعات مرتبط با سایر بخش‌های سازمان در یک سیستم یکپارچه می‌تواند به بهبود کارایی سازمان و تصمیم‌گیری بهتر کمک کند.

نرم افزار مدیریت منابع کارخانه MRP II (Manufacturing Resource Planning II)

 MRP II (Manufacturing Resource Planning II) یک ارتقاء مهم و گامی بزرگ در زمینه‌ فرآیند تولید است. این مورد از روش های برنامه ریزی تولید علاوه بر مدیریت مواد، زمان‌بندی و تولید، به عناصر دیگر نظیر توانمندی‌های مورد نیاز (Capacity Requirements Planning) و مدیریت منابع انسانی نیز توجه دارد. مهمترین ویژگی‌های MRP II عبارتند از:

• مدیریت نیازمندی‌های توانمندی‌ها (CRP): این ویژگی به تحلیل و مدیریت مهارت‌های مورد نیاز  نیروی انسانی و زیرساخت‌های لازم برای تحقق برنامه‌ی تولید می‌پردازد.
• مدیریت منابع انسانی (HR Management): این ماژول شامل اطلاعات مرتبط با منابع انسانی نظیر حضور و غیاب، مدیریت پرسنل، امور حقوقی و غیره است.
• انتقال اطلاعات به کل سازمان (Integration): MRP II امکان انتقال اطلاعات به صورت یکپارچه در سراسر سازمان را فراهم می‌آورد که در ارتقاء هماهنگی و کارایی سازمانی موثر است.
• برنامه‌ریزی توسعه‌ی تولید (Production Scheduling and Development Planning): این ویژگی به برنامه‌ریزی دقیق‌تر و توسعه‌یافته‌تر فرآیند تولید اختصاص دارد.

مزایای MRP II شامل بهبود هماهنگی، بهره‌وری بالاتر در مصرف منابع، کاهش زمان تحویل و بهبود اطلاعات و تصمیم‌گیری است.

نرم افزار نظریه محدودیت‌ها TOC (Theory of Constraints)

 TOC (Theory of Constraints) یک فرآیند مدیریتی است که بر اساس شناسایی و مدیریت محدودیت‌ها در یک فرآیند برنامه ریزی تولید و تأثیر آن‌ها بر عملکرد، تمرکز دارد. هدف اصلی TOC این است که محدودیت‌ها را شناسایی کرده و در نتیجه، تلاش کند تا تأثیرات منفی آن‌ها را کاهش و بهره‌وری فرآیند را افزایش دهد.

در این رویکرد، محدودیت به عنوان هر گونه عامل یا مرحله‌ای شناخته می‌شود که موانعی را در راه دستیابی به اهداف و بهره‌وری ایجاد می‌کند. این روش تلاش می‌کند تا تاثیر محدودیت‌ها را با استراتژی‌هایی نظیر تسریع فرآیند، بهینه‌سازی تخصیص منابع و تغییر گردش کار به حداقل برساند. TOC معمولاً در صنایع و کسب‌وکارهای با فرآیندهای پیچیده مؤثر است.

نرم افزار برنامه‌ریزی پیشرفته APS (Advanced Planning and Scheduling)

Advanced Planning and Scheduling (APS) یک سیستم مدیریتی پیشرفته است که با استفاده از الگوریتم‌ها، مدل‌های پیشرفته و داده‌های دقیق، زمان‌بندی و توزیع تولید را بهینه‌سازی می‌کند. این سیستم به کمک تحلیل دقیق و پیش‌بینی، به مدیران کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های مؤثر در مدیریت زنجیره‌ی تأمین، توزیع محصولات و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید انجام دهند. مزایای APS عبارتند از:

• بهبود زمان‌بندی و توزیع وکاهش زمان تحویل و افزایش تولید
• کاهش موجودی‌ها و هزینه‌های نگهداری و مدیریت موجودی
• تحلیل دقیق و بهبود توزیع برای پاسخگویی به تقاضا و نیازهای مشتریان
• افزایش بهره‌وری ماشین‌آلات و نیروی انسانی

تجهیزات APS با توجه به پیچیدگی و نیازهای ویژه هر صنعت و سازمان متغیر است و می‌تواند به تنظیمات خاص و سفارشی‌سازی‌های مورد نیاز هر کسب‌وکار تطبیق یابد.

فرآیند تدوین برنامه ریزی تولید و فروش

تا اینجا گفتیم که برنامه ریزی تولید چیست و چه نقشی در بهینه‌سازی فعالیت‌ها و افزایش بهره‌وری دارد. در ادامه، یک راهنمای کلی برای آموزش آموزش گام به گام برنامه ریز ی تولید ارائه می‌کنیم:

۱. آشنایی با فرآیند تولید و محصولات

آشنایی کامل با فرآیند تولید، تجهیزات و ارتباطات بین مراحل و اجزای اساسی، برای برنامه ریزی تولید و فروش ضروری است. فرآیند تولید و نوع محصول از عناصر تعیین‌کننده مراحل بعدی برنامه‌‌ به شمار می‌رود. گفت‌وگو با کارشناسان صنعت و متخصصان در این زمینه بسیار کمک‌کننده خواهد بود. انجام یک بازدید میدانی از مراحل تولید و سیر واقعی آماده‌سازی، کمک می‌کند تا اطلاعات کافی در مورد ارتباطات و اجزا تولید و تجهیزات به دست آورید.

۲. تجزیه و تحلیل فرآیند تولید

بعد از گردآوری اطلاعات لازم، تجزیه و تحلیل دقیق فرآیند تولید و شناخت اجزای آن حائز اهمیت است. این آنالیز شامل شناخت مواد اولیه، تجهیزات، نیروی انسانی و مراحل تولید است.

۳. آشنایی با نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی تولید

استفاده از نرم‌افزارهای مدیریتی و برنامه‌ریزی فرآیند مهم است. مطالعه و آموزش در مورد نرم‌افزارهایی مانند MRP, ERP, و APS می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. آموزش و مطالعه در مورد این نرم‌افزارها به مدیران و کارشناسان کمک می‌کند تا آنها را به درستی پیاده‌سازی کرده و بهره‌وری و کارایی فرآیند‌های تولیدی را افزایش دهند.

۴. آموزش در زمینه تحلیل داده‌ها و آمار

تحلیل دقیق داده‌ها و آمار مرتبط با تولید اساسی‌ترین قدم در ایجاد یک برنامه ریزی تولید و فروش است. این تحلیل‌ها به کمک داده‌های مختلفی که در فرآیند تولید ایجاد می‌شوند، امکان تصمیم‌گیری مطلوب و بهینه در زمینه‌های مختلف را فراهم می‌کنند. تحلیل داده‌ها و آمار با استفاده از ابزارهای مدرن مدیریتی و نرم‌افزارهای مرتبط می‌تواند به افزایش کارایی و بهره‌وری در فرآیند تولید کمک زیادی کند.

۵. پیش‌بینی و تخمین نیازمندی‌ها

استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت و تحلیل داده‌ها به شناسایی تقاضا و نیازمندی‌ها کمک می‌کند. با استفاده از این ابزارها و تحلیل دقیق داده‌ها، سازمان‌ها می‌توانند به تصمیم‌گیری‌های دقیق و هوشمندانه در زمینه‌ی تأمین نیازمندی‌های آینده بپردازند و از نظر بهره‌وری و کارایی بهبود یابند.

۶. تعیین برنامه تولید و زمان‌بندی

برنامه‌ریزی دقیق و زمان‌بندی مناسب برای تولید محصولات بسیار اساسی است و باید با دقت بالا و بر اساس تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های صورت گرفته انجام شود. این مراحل به کمک تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها، برنامه ‌ریزی دقیق و بهینه‌ی محصولات را فراهم می‌کنند و به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا به بهره‌وری و کیفیت مطلوب در تولید محصولات خود دست یابند.

۷. ارزیابی و بهبود مداوم

ارزیابی و بهبود فرآیند بعد از اتمام هر دوره‌ی تولید بسیار حائز اهمیت است تا بتوانید کیفیت و بهره‌وری فرآیند تولید را افزایش دهید. این ارزیابی و بهبودها به آنالیز روند فرآیند گذشته، شناسایی نقاط ضعف و ترفندهای موفقیت آمیز کمک می‌کند.

اشتباهات رایج در برنامه تولید

با رعایت تمام اصول برنامه ریزی تولید و تلاش برای دستیابی به اهداف، ممکن است اشتباهاتی در فرآیندها رخ دهد. نتایج این اشتباهات در برنامه ریزی تولید چیست؟ در واقع هر اشتباه می‌تواند به ناکارآمدی منابع و افزایش هزینه منجر شود که در ادامه در مورد آن صحبت می‌کنیم:

پیش‌بینی اشتباه بازار

عدم استفاده از اطلاعات و در نتیجه پیش‌بینی نادرست از تقاضا ممکن است موجب تولیدات اضافی یا حتی کمبود آنها شود. در کنار اینکه ذخیره تولیدات اضافی در انبار موجب زیان مالی خواهد شد؛ کمبود محصول نیز نارضایتی مشتریان و پیشی‌گرفتن رقبا را به همراه دارد.

در نظر نگرفتن ظرفیت

در صورتی که شما پیش‌بینی درستی از بازار داشته باشید اما منابع انسانی و ظرفیت ماشین آلات را در نظر نگیرید باز هم به مشکل برمی‌خورید. محصولات به موقع آماده نمی‌شوند و شما فرصات فروش را از دست می‌دهید. اضافه کاری‌ها نیز هم استهلاک نیروی انسانی را به همراه دارد و هم هزینه نگهداری ابزار را بالا می‌برد.

پیش‌بینی میزان مواد اولیه

علاوه بر منابع انسانی و ماشینی، آماده‌سازی و خرید مواد اولیه نیز باید به درستی برنامه‌ریزی شوند. در روش‌ برنامه ریزی تولید شما می‌توانید نوع، تعداد و زمان تحویل مواد اولیه را مشخص کنید تا در روند تولید اختلال ایجاد نکند.

عدم انعطاف‌پذیری

در نظر نگرفتن اتفاقات غیر قابل پیش‌بینی و از طرفی بی‌توجهی به نظرات پرسنل و کاربران باز هم در تولیدات خطا ایجاد می‌کند. فراموش نکنید کاربران شما مستقیم با سیستم در ارتباط هستند پس بهتر می‌توانند به شناخت مشکلات کمک کنند.

زمان‌بندی نامناسب

در صورتی که تمام منابع را داشته باشید و نقطه هدف تولید را هم بدانید اما نتوانید به درستی زمان را مدیریت کنید؛ عملا با شکست مواجه می‌شوید. برای عملیات بهینه و سودآوری بالا از ویژگی‌های این برنامه برای زمان‌بندی درست استفاده کنید.   

عدم هماهنگی تیم

از آنجا یک کار تولیدی با افراد و بخش‌های مختلفی سر و کار دارد شما باید از هماهنگی این بخش‌ها اطمینان داشته باشید. از بخش سفارش مواد اولیه تا تولید و تقاضا همگی باید نسبت به روند کار آگاه باشند و خود را با آن تطبیق دهند.

  نمونه جدول برنامه ریزی تولید

برای درک بهتر شما از برنامه یک نمونه جدول که اطلاعات نرم افزار تولید را نمایش می‌دهد در زیر آورده‌ایم. این جدول در نرم‌افزارهای مختلف و با رابط کاربری متفاوت، می‌تواند متغیر باشد.

برنامه ریزی تولید با اکسل یا CRM؟

نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتری یا CRM یک پلتفرم جامع است که تمام ابعاد مدیریتی و نظارتی یک کسب و کار را در بر می‌گیرد. در حالی که MRP یک سیستم برنامه ریزی و کنترل برای منابع در یک شرکت است، در واقع crm  یک راه حل کلی است و شامل عملکردهای پیشرفته در زمینه های مالی، روابط با مشتری و مدیریت سفارش فروش است.

بنابراین برنامه ریزی تولید می‌تواند یک برنامه کاربردی مستقل یا بخشی از یک crm یا erp باشد. در صورت یکپارچه شدن با یکدیگر شما یک راه حل واحد که تمام نیازهای کسب و کار را برطرف می کند را در اختیار دارید، نه فقط زمان بندی منابع. همچنین نیازی به افزونه‌های دیگری نخواهید داشت و سطح امنیتی کاربر نیز افزایش می‌یابد.

حال اگر به جای این سامانه یکپارچه از برنامه ریزی تولید با اکسل استفاده کنید، چطور؟ باید بگوییم که شما مزایایی مانند افزایش کارایی، اطلاعات یکپارچه، گزارش‌های سفارشی و خدمات به مشتریان را از دست خواهید داد. هرچند اگر کسب و کار شما نوپا و کوچک است تا حدودی اکسل می‌تواند پاسخگوی نیازهایتان باشد اما در طول زمان و توسعه با مشکل مواجه می‌شوید.

 از طرفی انتقال اطلاعات از اکسل به سیستم جدید نیز چالش‌های خود را به همراه دارد. در یک سیستم یکپارچه همه کاربران همزمان به اطلاعات دسترسی دارند و سرعت پاسخگویی افزایش می‌یابد؛ اما با اکسل شما محدودیت‌های زیادی در عملکرد خواهید داشت.

خدمات بیت اند در برنامه ریزی تولید و فروش

ماژول‌های مختلفی که بیت اند بر بستر پلتفرم مایکروسافت داینامیکس 365 ارائه می‌دهد همگی در راستای افزایش بهره‌وری است. شما با کمک نرم‌افزارهای مدیریت زنجیره تامین، ERP و MRP می‌توانید تمام فرآیند تولید از ابتدا تا انتها را مدیریت کنید. برای مثال به منظور برنامه‌ریزی مواد اولیه ماژول‌های انبارداری و خرید و فروش کمک می‌کند تا بر فرآیند تهیه و تحویل آن نظارت داشته باشید.

علاوه بر این، نرم‌افزارهای IOT و خدمت در محل از گزینه‌هایی است که با یکپارچه‌سازی آن‌ها در فرآیند برنامه ریزی تولید نقشموثری ایفا می‌کنند. اینترنت اشیا به هماهنگی و مدیریت ماشین آلات در صنعت تولید کمک می‌کند تا پاسخ‌های به موقع به چالش‌ها و احتمالا خرابی‌ها بدهند. نرم‌افزارهای مدیریت گارانتی و مدیریت خدمت نیز در مراحل برنامه ریزی تولید با اطلاعات دقیقی که به شما می‌دهد در ایجاد ارتباط قوی با مشتریان و نمایندگان معتبر کمک کننده است.

در یک نگاه کلی بیت اند علاوه بر تمام مزایای گفته شده، امکانات دیگری نیز عرضه کرده است تا صنعت تولیدی بهترین نتیجه را بگیرد. فرآیند تولید به تنهایی با مشکلات و چالش‌های روزانه مواجه است و نگرانی در مورد فرآیند اجرا می‌توانند برای مدیران و پرسنل آزار دهنده باشد. پس با کمک انواع نرم‌افزارهای بیت اند کارها را آسان‌تر و سریع‌تر پیش ببرید. همچنین شما می‌توانید مطابق با نیازمندی‌های منحصر بفرد خود، درخواست سفارشی‌سازی نرم‌افزار را داشته باشید.

جمع‌بندی

برنامه تولید دربرگیرنده‌ی مراحل طراحی، برنامه‌ریزی، کنترل کیفیت، مدیریت موجودی و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک است. این روش با بهره‌گیری از تحلیل داده‌ها، مدل‌سازی و بهره‌گیری از الگوریتم‌های بهینه‌سازی، توسط سازمان‌ها در بهینه‌سازی عملکرد و دستیابی به اهداف نقش مهمی دارد. در این مقاله کوشیده‌ایم تا شما را با مراحل و اصول برنامه ریزی تولید آشنا کنیم و آموزش گام به گام برنامه ریز ی تولید را در اختیارتان گذاشتیم. همچنین در مورد اثرگذاری و مزایای آن برای موفیت تولید و افزایش سود نیز صحبت کردیم. همانطور که در بالا اشاره شد بیت اند به دلیل پلتفرم حرفه‌ای که عرضه می‌کند در استفاده از روش برنامه ریزی تولید به شما کمک می‌کندگزینه‌ی مناسب است. برای مشاوره رایگان در این مورد با شماره 90000365 تماس بگیرید. ما در هر لحظه پاسخگوی سوالات شما خواهیم بود.